dinsdag 16 september 2014

Onze ervaringen



Ervaringen van onze super camperreis van San Francisco naar Seattle.

De vakantie zit er weer op en de 44 dagen zijn omgevlogen. Een reis waar we met heel veel plezier aan terugdenken. Amerika is een geweldig land, groot, wijds met prachtige natuur, steden, dorpjes en inwoners. De inwoners zijn heel vriendelijk, behulpzaam en belangstellend, al twijfelen we wel eens of dat gemeend is. Door verschillende staten gereisd en elk daarvan is toch weer anders. Door zijn ligging, klimaat, cultuur en historie. Tijdens onze camperreis veel gezien en van heel veel dingen genoten. Even een korte terugblik van onze ervaringen.

Als eerste onze familie in Texas een paar dagen bezocht. Weer even bij kunnen praten en daarna op stap.  De geweldige stad San Francisco bekeken. Het is en blijft een  geweldige stad, zelfs voor de 2e keer. Lopen over de Golden Gate Bridge was wel een hoogtepunt en een hele belevenis. Ook nu weer lang niet alles gezien. Yosemite National Park stond hoog op ons verlanglijstje en heeft ruimschoots aan onze verwachtingen voldaan. Het is een schitterend park met zijn vallei, watervallen, omringende bergen, mammoetbomen, trails en dan de Tioga Road.
Mono Lake kun je je niet voor te stellen als je er niet geweest bent en in Bodie heb je het gevoel of ga je terug in de tijd. In Lassen Vulcanic National Park is Yellowstone in het klein maar dan toch weer anders. Mooie trials door bloemenweiden en langs gedoofde vulkanen. Dan de gigantische bomen in Red Wood State Park. Die zijn prachtig om te zien en zo groot dat het je voorstellingsvermogen te boven gaat. Reizen over de 101 langs de Stille Oceaan of wel de Pacific. Wat een mooie kust, met stranden, rotsen, bossen, duinen, aangespoelde boomstammen en haystacks. In één woord magnifiek. Crater Lake National Park was adembenemend met mooi donkerblauw water in de krater van deze oude vulkaan.

Verder de Columbia River Gorge met zijn prachtige hoge watervallen maar ook de geweldige Columbia River. De Palouse Hills vielen ons wat tegen  al was de Palous Falls in dit dorre gebied een verrassing. Leuk om bepaalde wilde dieren zoals de bison en bighorn sheep te kunnen zien in Bizon National Bison Ranch. Glacier Natioanal Park was wel echt het hoogte punt van de reis. De overweldigende natuur met nog sneeuw, voorjaar en al een beetje zomer in één klein gebied.  De schitterende Going to the Sun Road, gletsjers, bergmeren, watervallen teveel om op te noemen. Het zien van een zwemmende eland en een overstekende beer waren bijzondere ervaringen.



Op weg naar Mount Rainier National Park nog de Colee Dam bezocht. Lijkt al bijna gewoon stroom opwekken door middel van stuwdammen maar als je er zo dicht bij staat voel je je nietig en klein. Wat een stuk techniek en wat hebben de mensen er veel aan te danken. Niet alleen stroom maar ook water voor bevloeiing van de landbouwgronden en een meer voor recreatief gebruik. Voor Mount Rainier National Park waren we net iets te vroeg. Het werd pas voorjaar en er bloeide nog niet zo veel. Toch hebben we genoten van het park.

Mount St Helens was indrukwekkend. Wat een kracht moet er vrijgekomen zijn toen deze vulkaan ontploft is. Na meer dan 30 jaar zijn de desastreuze gevolgen nog te zien. Bomen die allemaal in dezelfde richting nog op de heuvels liggen en verder nog duizenden drijvende boomstammen in Spirit Lake. De kust langs Olympic National Park is prachtig; woest met een bepaalde schoonheid. Schitterende tide pools, haystacks en hoge kliffen. Het park zelf is heel verschillend. Jungle achtige bossen met overal mossen, hangend aan de bomen en groeiend op de grond met varens. In het park grote sitka sparren, watervallen maar ook grote bergen en prachtige trials door alpenweiden. Washington is een staat met veel bos, heel veel bos.
Zoveel dat we, al houden we van bomen, op een geven moment geen boom “meer” konden zien. Komt misschien ook dat je constant tegen bomen en bossen aan zit te kijken en geen uitzicht hebt. De lavendel boerderijen waren een verrassing  voor ons en was leuk de lavendel fair te bezoeken. Mooie kust steden en de oversteek met de ferry naar Seattle was spannend. Na 32 dagen gebruik de camper ingeleverd. Ons huisje op wielen heeft ons geen enkele keer in de steek gelaten en we hebben wel andere verhalen gehoord. 


Als je het over Seattle hebt dan hoor je vaak dat het daar bijna altijd regent. Nou niets is minder waar of wij hebben geluk gehad. Het was er schitterend weer en het is een prachtige stad waar veel te zien is. Bezoek aan de Boeing fabriek is eigenlijk een must. Geweldig om te zien hoe ze vliegtuigen in elkaar zetten. Op de fiets door zo’n stad reizen en dingen bekijken is een belevenis en hele leuke ervaring. Genieten van het uitzicht vanaf de hoogste uitzicht punt van de stad en vervolgens de oude stad onder de grond bekijken zijn twee uitersten op één dag. Ook deze stad is zeker de moeite waard om te bezoeken.


Het was wel een drukke reis. Veel kilometers gemaakt maar daardoor ook veel kunnen  zien. Zoals altijd spreekt het ene gebied je meer aan dan het andere. Echte toppers zijn Yosemite NP, Redwoods State Park en Crater Lake, Oregon Coast maar de topper voor ons is Glacier National Park.

We kijken met veel voldoening terug op onze reis en we mogen ons heel gelukkig prijzen. Niet alleen dat we dit nog konden doen maar ook omdat alles mee zat. Op één dag na was het alle dagen schitterend weer, geen ongelukken of pech gehad en nooit ziek geweest. Ook aan het thuisfront is tussentijds alles goed gegaan. Met andere woorden voor herhaling vatbaar.

Klaas en Nanda
2014
 


Seattle – Amsterdam – Balk


25 juli – 26 juli 2013

De laatste nacht sleeping in Seattle

Die nacht was snel voorbij en het was de laatste nacht sleeping in Seattle. Weer schijnt de zon, dat is speciaal hier want Seattle staat bekend om zijn vele keuren grijs! Ontbijt doen we weer buiten de deur, bij het zelfde eetgelegenheid als gisteren. Het smaakte toen zo goed dat we dat nog wel een keer willen proberen. Het smaakt weer best en ook nu verzuipen ze ons weer in de koffie. Vandaag hoeven we pas laat te vliegen dus hebben we nog even tijd voor Seattle. Nog even naar Seattle Center bij de Space Needle en daar kijken bij een glas museum. De fietsen laten we achter in het hotel, we gaan met de benenwagen. Het is niet ver lopen en na een kwartiertje zijn we er. Nog te vroeg want alles is nog dicht, daar hebben we niet op gelet. Jammer maar geen ramp. We gaan er niet op wachten tot het Garden of Glass open gaat.
 


Door de haag zien we ook wel het een en ander. Er is een soort kas en daarin staan en hangen allemaal voorwerpen die gemaakt zijn van glas. Heel mooi en kleurrijk en heel kunstig gemaakt. Om de kas is een soort tuin en ook hier staan allemaal voorwerpen gemaakt van glas. Planten gemaakt van glas, blauw, rood, geel noem het maar op, kunst zinnig. Hele toortsen van staande priemende, slingerende glaswerken.
                

 


Aan de andere kant van Garden of Glass is het Pacific Science Center. Het is een wetenschapsmuseum gevestigd in Seattle en ontworpen door Minoru Yamasaki voor de Wereldtentoonstelling in 1962 in Seattle.

Pacific Science Center is een onafhankelijke en een non-profit wetenschappelijk museum. In dit museum, ook wel Mercer Slough Environmental Center genoemd, leren kinderen en volwassenen dingen over het milieu, wetlands, ecologie en natuur. Net als veel andere musea ontwerpt, bouwt en verhuurt dit museum ook reizende tentoonstellingen. Pacific Science Center outreach-programma en Science On Wheels, heeft een vloot van busjes die hands-on van wetenschapsonderwijs aan scholen in de Pacific Northwest verzorgen. Het centrum heeft ook een afdeling die leerkrachten helpen bij het onderwijzen van wetenschappelijk onderwijs aan hun studenten.

De originele gebouwen van het centrum waren van het Verenigde Staten Science Pavilion. Dat was weer voor een deel van het in 1962 World's Fair in Seattle of wel de Wereldtentoonstelling. Onder de bogen was de wereld van de wetenschap met 5 thema’s zoals de wereld van kunst, entertainment, handel, industrie en toekomst. Het museum lag aan het zuidelijke uiteinde van het beursterrein en ten westen van de Space Needle. 

Nadat de Wereldtentoonstelling werd gesloten, werd het museum heropend als Pacific Science Center. De terreinen en gebouwen werden verhuurd voor $ 1,00 per jaar tot 2004. Toen werd de koopakte ondertekend en nam het Pacific Science Center Foundation het officieel over.

Tijdens de jaren 1960 verdwenen geleidelijk de tentoonstellingen van de wereldtentoonstelling uit 1962.  Er kwamen andere exposities zoals een mathematica
tentoonstelling van IBM. In het lucht-en ruimtevaart gebouw kwam een levensgrote maanlander . De Life Building bevatte een Sea Monster House,  een replica van een longhouse van de vroegere indianen. Verder was er een hydraulisch werkend model van de Pudget Sound en een vulkanische tentoonstelling van Mount Baker. Het Eames theater werd oorspronkelijk gemaakt voor een speciale multi-screen IBM film voor de Wereldtentoonstelling. Het werd in 1979 omgezet in een IMAX scherm, de eerste van de latere twee IMAX theaters in het centrum.

Vandaag bestaat het museum uit acht gebouwen, waaronder twee IMAX theaters (een van de weinige plaatsen in de wereld met meer dan één IMAX-theater). Het is de plek van 's werelds grootste Laser Dome theaters. Verder is er een tropisch vlinderhuis, een planetarium en honderden hands-on wetenschappelijke tentoonstellingen.

Naast de vele permanente tentoonstellingen, bied het Pacific Science Center een constante rotatie van reizende tentoonstellingen. Hierbij zijn opmerkelijke tentoonstellingen zoals "China: 7000 Years of Discovery " , "Titanic: de Artifacts Exhibit", "Het ontdekken van de Dode-Zeerollen", "Harry Potter The Exhibition", "Star Wars: waar de wetenschap aan Verbeelding ", "Design Zone", "Toetanchamon: The Golden King en de Grote farao", "Race' zijn we zo verschillend? ", en ook "Spy: de geheime wereld van spionage, "die op 29 maart 2014 geopend in het Pacific Science Center.

Ook dit is nog gesloten en de bogen bij de ingang zijn heel karakteristiek voor dit museum. ’s-Avonds zijn ze kleurig verlicht en is uit de verte te zien waar het museum is.
 



Nog even om de Space Needle lopen, het blijft een indrukwekkende toren. Afgelopen week nog even op internet gekeken of er nog plek was om boven in het ronddraaiende restaurant te eten. Alles was bezet, zoiets moet je maanden van te voren reserveren. Ach het is leuk maar we hebben het niet gemist. Nog even om het EMP museum lopen. De beplating glimt in het zonlicht en geeft een kleur als van olie op het water.
 


De Space Needle wordt weerspiegeld op de buitenwand en dat geeft een heel apart beeld ook omdat de platen niet vlak zijn. Net of sta je naar een verticale vijver te kijken waarvan het water een beetje rimpelt. We hebben het wel gezien, verder is er niet veel te beleven en willen terug naar ons hotel. Terug met de monorail, even een kaartje kopen. Lang hoeven we niet te wachten en dan kunnen we instappen. Het is maar een kort ritje maar wel leuk om een keer mee te maken.

The Seattle Center Monorail is een verhoogde monorail lijn in Seattle. Seattle Center Monorail is een volledig zelfvoorzienend openbaar vervoer systeem met een topsnelheid van 45 mph ( 72 km / h ). In het verleden was het een particulier eigendom, nu is het van de stad Seattle. De aanleg heeft $ 3.500.000 gekost en  de lijn werd op 24 maart 1962 geopend voor de wereld tentoonstelling, de Century 21 Exposition. De tentoonstelling was op huidige plek van het Seattle Center. Tijdens het halve jaar dat de tentoonstelling hebben 8 miljoen mensen gebruik gemaakt van dit vervoermiddel.

Nu maken ongeveer 2 miljoen mensen per jaar gebruik van de monorail.
De lijn is ongeveer 1,2 mile lang en begint bij het Westlake Center Mall, Fifth en Pine Street, en eindigt bij het Seattle Center. Op top snelheid duurt de rit maar 2 minuten. Het Experience Music Project gebouw werd zo ontworpen dat de monorail er door kon lopen naar het eindpunt dat er vlak achter ligt. Nu is het een historisch monument met de status van de Seattle Landmarks Preservation Board.
Map Seatlle Center Monorail

We stoppen bij Westlake. Hier gaan we vanmiddag met de Light Rail naar het vliegveld. Even kijken hoe dat moet met de koffers en zo. Dat valt genoeg mee en we kopen alvast kaartjes. Niet te geloven slechts 2,75 dollar pp en we zijn op het vliegveld. Dat hebben we wel eens anders meegemaakt. Nu is het tijd om terug naar het hotel te gaan.

We stouwen de koffers vol en gelukkig kan Klaas kan ze nog dicht krijgen. Het hele spul leveren we af in de lobby en dan gaan we voor de laatste keer downtown. Eerst zetten we het hotel, Belltown Inn, nog even op de foto, het is ons goed bevallen. Het was niet luxe maar prima. Behulpzaam personeel en dat we fietsen konden gebruiken was geweldig.


Lopend langs de kade, heerlijk. Zon, mensen, meeuwen, veel bedelaars. Meestal hebben we geen last van hen gehad en laten ze toeristen met rust. Als we nu op een bankje zitten komt er één naar ons toelopen en vraagt om geld. We hebben nog wat klein geld en geven dat aan hem. Toch vinden we het niet prettig en lopen we maar weg. Even naar het reuzenrad en er even omheen lopen. Er in hoeft niet dat laten we graag aan anderen over. Er zijn ook een aantal pieren en daarop staan een paar lange gebouwen. In die gebouwen allemaal eettentjes, restaurants en soms attracties. 
 

 

Het is middag en we besluiten nog maar even kibbelingen te gaan eten. Het smaakt zo goed dat we nog een tweede portie nemen dan kunnen we er wel weer even tegen. De meeuwen zijn weer paraat om het eten van je bord te snaaien. Jammer voor hen: we waren er op bedacht en hadden teveel trek. Trouwens we hebben nog een lange reis voor de boeg dus er moet een goede bodem liggen. Het is mooi geweest we lopen terug naar het hotel. In het hotel pikken we onze spullen op, leveren de sleutelkaartjes in en gaan lopend op stap. Eigenlijk gaat het vanzelf, want we lopen naar beneden en de koffers rollen wel. In no time met de roltrappen naar beneden, naar het perron. Het is maar even wachten totdat het transport er is (gaat elke 7 minuten). Dus lang wachten hoeft niet.
 


Op naar het vliegveld. Het reist heel  comfortabel en in een half uur later zijn we er. Onderweg worden we aangesproken. Het is ook wel te zien dat we toerist zijn in de korte broek. Altijd de vraag waar we vandaan komen en wat we gedaan hebben. Heel leuk. Onderweg zien we niet veel. Meest buitensteden van Seattle. Alles gaat (tot nu toe) goed, we checken de bagage in en dan door de douane. Dan moeten we met een trein op het vliegveld naar de juiste gate. Dit hebben we al eens eerder gedaan dus gaat
het helemaal goed. Bij de gate kunnen we de laptop gebruiken, er is wifi, dus even online. Ondertussen hebben wij een prachtig uitzicht  op de mooie Mt. Rainier. Het lijkt net of ligt de berg in de achtertuin van het vliegveld. De sneeuw weerkaatst op de top van de berg. Dat we een paar dagen geleden aan de voet van de berg hebben gestaan. Het is bijna niet voor te stellen. Het vliegtuig staat klaar en wordt volgeladen.

We hebben onze koffers goeiendag gezegd en zouden het deze keer niet erg vinden als ze verdwenen en met schone was gevuld terug bezorgd werden. We wachten af. Dit keer hebben we mazzel dat we rechtstreeks kunnen vliegen. Het is een behoorlijke tocht, 9.50 uur. Alles loopt goed en we kunnen mooi op schema aan boord.
 


Dit keer vliegen we met een Airbus van Delta Airlines. Toen we bij Boeing waren was daar het grapje: If it is not a Boeing than I’am not going. Nou wij gaan wel, want we willen wel weer naar huis. Het vliegtuig vertrekt op tijd, 18.10 uur en heeft de wind mee waardoor we een kwartier eerder zullen aankomen op Schiphol. Als we opstijgen zien we de schaduw van ons vliegtuig onder ons meevliegen. De vlucht gaat over Seattle en we hebben een prachtig uitzicht over de stad. Helaas niet over het centrum want dat zit niet aan onze kant van het raam. Onder ons wel Lake Washington met de floating bridge maar welke brug weten we niet.
 


Seattle ligt vlak bij de Canadese grens en al snel vliegen we over Canada en de Rocky Mountains. Hier ligt nog veel sneeuw op de bergen en je kunt zien dat het landschap hier veel ruiger is. Het is hier woest en zo te zien is het voorjaar hier maar net begonnen. Tussen de bergen liggen bergmeren en op sommige ligt nog ijs. Het blijft fascinerend, dat vliegen. Wat je van bovenaf allemaal niet kunt zien. We vonden tijdens onze reis de natuur van Amerika al overweldigend maar vanuit de lucht is dat net zo.
 


Paar uur later vliegen we over Groenland en nog wat later over IJsland. Blijft fascinerend, vliegen over al die landen. De vlucht verloopt voorspoedig en de service is geweldig. Om 22.30 uur (Seattle tijd) proberen we wat te slapen. We doezelen wat en doen wat hazenslaapjes. Onderweg kunnen we op een schermpje volgen hoever we zijn. Verder hoogte en snelheid en hoe lang het nog duurt voordat we landen.
 


De piloot had het goed, we landen inderdaad een kwartier eerder. Vanuit de lucht is ons kikkerlandlandje ook weer heel mooi om te zien. De rechte landerijen met daartussen de sloten, ook schitterend. Everything is de USA is big and beautifull maar little en small in Nederland is ook mooi.  
 


Verder hoeven we maar een klein stukje te taxiën. Daardoor kunnen we vlot van boord. Wel moeten we dan nog een stuk lopen naar de lopende band waar, hopelijk, de koffers aankomen. Trouwens dat lopen is wel even lekker als je meer als 10 uur hebt gezeten. Als de band begint te lopen zijn we heel benieuwd. Bij de 15e koffer is het raak, dat is 1e van ons en nog geen 3 koffers later hebben we ook de 2e. Ze zijn er, hoe is het mogelijk. Dank je wel Delta Airlines.

Op naar de trein maar eerst nog kaartjes kopen. We moeten even snel want de intercity vertrekt over een kwartier dus ook nu weer mooi op tijd. Ook deze reis verloopt vlot. Het is niet druk en we hebben met onze koffers, alle ruimte. In Heerenveen bellen we even een taxi die ons naar het adres brengt waar Teatske de Suzuki heeft gestald. Voelt allemaal nog een beetje onwennig. Andere dagen steeds op weg en dingen bekijken en nu staan we te wachten. Duurt wel even voordat de taxi er is. Een busje, denkt zeker dat we een vracht aan koffers hebben. Het is maar goed dat we een taxi genomen hebben want dit was te ver om met de koffers te lopen. Aanbellen en we krijgen de sleutel van de auto. Koffers in het kleine autootje en die is nu helemaal vol. Karren maar en dit rijdt wel heel anders dan de camper. Om 16.45 uur zijn we thuis. Heerlijk, wat een paleis. Wat is het hier veranderd, niet het huis maar de tuin. Van alles in volle bloei.

Even snel de post doorkijken, en al vast wat uitpakken. Heit even bellen en bij de buren even melden dat we aangekomen zijn. Hapje eten en niet te laat maken. We hebben een nacht (waarschijnlijk boven Groenland)gemist en die moeten we nu dus maar in gaan halen. Ons eigen bed, wat heerlijk en wat zullen we lekker slapen. De reis was fantastisch en zoals de Amerikanen zeggen “It was great” maar het is ook heel fijn om weer thuis te zijn.



woensdag 27 augustus 2014

Seattle



24 juli 2013.

Op de fiets door Seattle

Vanochtend ontbijten we buiten de deur. Heel anders dan we gewend zijn. Het hotel adviseert CJ’s en dat proberen we dan maar. Nou er is van alles te krijgen. Nanda gaat voor de gebakken eieren, toast en hashbrownes (geraspte en gebakken aardappelen). Gebakken aardappelen op de vroege morgen hoe bedenken ze het. Zelf ga ik voor de (Swedisch)pancakes met boter en honing. Vult dus wel en we kunnen eerst wel verder. Bij het eten krijgen we een glas water en  er wordt gevraagd wat we verder willen drinken. Dat wordt dus koffie. Net een paar slokjes gehad of ze komen weer bijvullen en dat niet
1 keer maar achter elkaar door. Als we niet oppassen verzuipen ze ons in de koffie. Whatever, we hebben een heerlijk ontbijt gehad en hier komen we wel een gedeelte van de dag mee door. Terug naar het hotel om de fietsen op te halen. Wat mee voor onderweg en dan richting Volunteer Park. Voor de zoveelste keer gaan we door down town Seattle. Het is de centrale zakenwijk van Seattle. Het is vrij compact in vergelijking met andere stadscentra aan de westkust. Vanwege zijn geografische ligging ligt het ingesloten door heuvels in het noorden en oosten, in het westen door de Elliott Bay, en in het zuiden door landaanwinning. Dit laatste waren ooit de “Wadden” van Seattle.

Seattle Central Library
Downtown is het belangrijkste financiële district van Seattle. Aan het water en met een winkelgebied rond Westlake Center dat verbonden is met Seattle Center door middel van een monorail. In het centrum staan een aantal opvallende gebouwen waarvan het Columbia Center de grootste is. Andere opvallende gebouwen zijn de Washington Mutual Tower, Two Union Square, Nordstrom 's flagship store en Benaroya Hall. Verder Seattle Art Museum (gebouwd 1991, uitgebreid 2007) en de nieuwe Centrale Bibliotheek van Seattle die ontworpen is door Rem Koolhaas.


Er zijn niet veel mensen die in Seattle fietsen maar het is wel heel veilig. De automobilisten houden erg rekening met de fietsers. Omdat we door het centrum rijden moeten we regelmatig voor stoplichten wachten. Op een bepaald moment komt er een hele grote truck aan rijden. Wij staan te kijken naar dit grote geval en dan ook nog met een vrouwelijke chauffeur. Ze zwaait naar ons en heeft een smile van oor naar oor. Die heeft plezier in haar werk. Verder op weg naar het Volunteer Park. Volgens Sibrecht en Colton moet het de moeite waard zijn. Het park is een 48,3 - acre ( 19,5 ha ) groot en werd door de stad Seattle voor $ 2000 in 1876 overgenomen van J.M. Coleman. In 1885 werd het aangewezen als begraafplaats maar het werd twee jaar later een park met de naam "Lake View Park". De uiteindelijke begraafplaats werd ontwikkeld op een aangrenzend stuk grond.
tower in Volunteer Park
Het park werd toen bekend als "City Park". In 1901 werd het omgedoopt tot "Volunteer Park" als eer aan de vrijwilligers die in de Spaans-Amerikaanse Oorlog dienden. Van 1904-1909 maakten de Olmsted Brothers ontwerpen voor het park.

Door de Afdeling Water werd er in 1906 een watertoren met een observatiedek gebouwd. Bezoekers kunnen de toren beklimmen en genieten van het uitzicht en de skyline van Seattle. Op het observatiedek zijn panelen over de aanleg van het park door de Olmstead Brothers. In 1912 was een serre met planten voltooid. Er is verder een omheind reservoir, een art deco gebouw van het Seattle Asian Art Museum, beelden en gazons met picknicktafels. 

Greenhouse in Volunteer Park
Via een woonwijk komen wij in het park. Het is ontworpen door Olmstead, met mooie oude bomen op een heuvel. Boven op die heuvel staat een oude watertoren die je kunt beklimmen. Dat doen we dus maar even. Een behoorlijk aantal trappen omhoog en gezien het ontbijt is dit ook niet verkeerd. Het uitzicht is niet spectaculair maar wel even leuk. Nog even door het park lopen en fietsen. Er staan grote en oude bomen en er is een kassencomplex. Binnen allemaal tropische planten, ervoor mooie bloemenperken met zomergoed. Het is inderdaad een mooi park maar voor toeristen niet bijzonder. Nog even rondkijken en dan op weg naar Hiram M. Chittenden Locks. De sluizen waar we met Sibrecht en Colton ook zijn geweest.

University Bridge
Nu moeten we zien dat we naar de overkant van het Ship Canal komen. Eerst maar door fietsen en kijken hoever we komen. Op een gegeven moment zien we de Interstate 5 en deze gaat over het Ship Canal dus die volgen we dan maar. Het is even puzzelen maar niet veel later zien we een grote brug, de University Bridge en die moeten we over.
Er is een fietspad langs maar dat is niet breed, je kunt niet naast elkaar fietsen. Via deze brug steken we Lake Union over en aan de overkant moeten we westwaarts. Niet veel later zien we een fietspad dat langs Lake Union loopt, the Burke Gilman Trial. Die moeten we hebben. Dit fietst lekker, rustig en geen last van auto’s of kijken waar je heen moet.

Overal langs het water jachthavens, steigers boten etc. Ook zien we grote stellages waar ze in de winter hun boten op zetten. De boten moeten in de winter uit het water en alles op het land zetten neemt teveel ruimte in. Daarom de lucht in, heel inventief. We fietsen dus nu langs Lake Union. Het is heerlijk weer en we genieten met volle teugen. Niet veel later komen we bij een parkje, even stoppen wat drinken en kijken. Blijkt dat er allemaal installaties staan. Eerst hebben we niet door waarvoor maar er staat op een informatie bord dat het een gasfabriek is. Vroeger was er nog geen aardgas en uit steenkool werd gas gewonnen, het zogenaamde stadsgas. Dit gebruikten ze voor verlichting en later voor verwarming en koken. We drinken wat en kijken rond. Dit park bevat tal van oude machines van de voormalige gasfabriek. Sommigen staan ​​er als ruïnes bij  terwijl andere onderdelen gereviseerd, geschilderd en opgenomen zijn in een 'speelschuur' voor kinderen. Het is nu ook een locatie voor zomerconcerten en Seattle 's grootste Fourth of July vuurwerk show.
 

Gas Works Park in Seattle is een 19,1 hectare ( 77.000 m2 ) groot openbaar park op het terrein van de voormalige Seattle Gas Light Company vergassingsinstallatie. Het ligt aan de noordelijke oever van Lake Union.
Het park bevat de overblijfselen van de enige overgebleven kolenvergassingsinstallatie, 1906-1956, in de VS. Het terrein werd, in 1962, door de stad Seattle gekocht om het als park in te richten. In 1975 werd het voor het publiek geopend
Gas Works Park in Seattle is een 19,1 hectare ( 77.000 m2 ) groot openbaar park op het terrein van de voormalige Seattle Gas Light Company vergassingsinstallatie.

Het ligt aan de noordelijke oever van Lake Union. Het park bevat de overblijfselen van de enige overgebleven kolenvergassingsinstallatie, 1906-1956, in de VS. Het terrein werd, in 1962, door de stad Seattle gekocht om het als park in te richten. In 1975 werd het voor het publiek geopend. Het park is ontworpen door Seattle’s landschapsarchitect Richard Haag die er een prijs mee heeft gewonnen. Oorspronkelijk heette het Elliott Bay Park  en later werd het Myrtle Edwards Park genoemd. Edwards  heeft er voor gezorgd dat het park met installaties behouden bleef. Hij kwam om bij een auto ongeluk en de familie verzocht de gemeente het park een andere naam te geven. In 1976 werd omgedoopt Gas Works Park.

Gas Works Park in Seattle

Op deze plek waren Indiaanse nederzettingen maar hierover is niet veel bekend. Lake Union bestond toen nog niet. Op deze plek waren dichte bossen met langs de randen water en vele meertjes. Via een geul liep het water naar Salmon Bay maar die zat zo dicht met begroeiing dat het zelfs voor een kano onbegaanbaar was. In het midden van de 19e eeuw noemde Thomas Mercer  het gebied "Lake Union". Hij voorzag dat door toekomstige kanalen Pudget Sound en Lake Washington met elkaar verbonden zouden worden en er een nieuw meer zou ontstaan genaamd Lake Union. In de jaren 1860 -'70 was het een populaire vakantiebestemming met zomerhuizen en een plek om te varen en te picknicken.
In 1900 begon de Seattle Gas Light Company land te kopen om een gasinstallatie te bouwen. In 1906 werd de installatie in gebruik genomen. Daarna begon het gebied zich industrieel te ontwikkelen. Een verbinding met andere meren en de Pudget Soud werden noodzakelijk.

Het Ship Canal en Ballard sluizen werden aangelegd en werden in 1917 in gebruik genomen.
Tot 1930 was het bedrijf bekend als "Seattle Lighting Company" waarna het werd veranderd in "Seattle Gas Company". De basis was gas uit steenkool. Het werd ook wel “verhelderend gas” genoemd omdat het werd gebruikt voor verlichting. Later werd het ook gebruikt voor het koken, koelen en verwarmen van huizen en water. Tot 1937 werd er uit kolen gas gemaakt maar door de hoge exploitatiekosten werd men gedwongen over te gaan op olie. Een paar generatoren werden omgebouwd en de rest werd gedemonteerd. In 1946-1947 werden nog twee olie gasgeneratoren gebouwd om gelijke tred te houden met de vraag naar gas. Dit eindigde in 1956 toen Seattle helemaal overging op aardgas.

Bij kolenvergassing wordt steenkool vergast, een mengsel van voornamelijk koolmonoxide (CO) en waterstof (H2). Het aldus ontstane gasmengsel wordt ook synthesegas of stadsgas genoemd. In een gasfabriek wordt door middel van droge destillatie van steenkool (verhitting zonder toetreden van zuurstof) lichtgas of cokesovengas en cokes verkregen. Lichtgasfabrieken hebben als doel maken van gas, cokes zijn een bijproduct.

De droge destillatie van steenkolen vindt plaats in gasretorten of kamerovens, die worden verhit door ter plaatse geproduceerd generatorgas. De door verhitting van steenkool ontstane gassen stijgen op en worden door een buizenstelsel van klimpijpen afgevoerd naar een horizontaal lopende verzamelbuis, de hydraulic main. Vanaf de hydraulic main wordt het gasmengsel naar de zuiveringsinstallatie geleid. Wanneer de gasproductie daalt worden de retorten of kamerovens leeggestort. De gloeiend hete cokes worden met een kleine hoeveelheid water geblust.

Het ontstane ruwe lichtgas wordt afgekoeld in een condensor, waarbij de minder vluchtige bestanddelen zoals steenkoolteer en water condenseren. Na de condensor passeert het gasmengsel via een exhaustor pomp nog een teerscheider om alle teer die niet in de condensor is gecondenseerd te verwijderen. Het gasmengsel dat overblijft bestaat nu uit waterstof, methaan, koolmonoxide, gasvormige koolwaterstoffen, stikstof, kooldioxide, ammoniak, waterstofsulfide en diverse cyaanverbindingen. Het gas wordt dan door wassers of scrubbers geleid, waarbij het intensief in contact wordt gebracht met water waardoor de ammoniak wordt opgelost. Daarna wordt het door zuiveringskisten gevoerd om het te zuiveren van zwavelwaterstof en cyaanverbindingen. In deze kisten zitten roosters waarop ijzeraarde is uitgespreid.
Volgens deze formule wordt de zwavelwaterstof gebonden aan de ijzeraarde:
Ook de cyaanverbindingen binden zich aan de ijzeraarde. Het gezuiverde en gebruiksklare gas stroomt vervolgens via een gasmeter naar de gashouder waarin het boven water opgeslagen wordt tot afname door de gebruikers. Omdat productie en afname niet gelijk liepen hadden veel gasfabrieken in de gashouder een buffervoorraad.
 

Gas Works
In 1962 begon Seattle met  de aankoop van het verlaten gasterrein. De koopprijs  van $1.340.000 werd verstrekt door Forward Thrust obligaties en deze werden later terugbetaald. Er ontstond een discussie over wat er met het terrein moest gebeuren. In 1970 werd besloten de nog aanwezige installaties te behouden voor de toekomst. In 1975 werd het geopend voor het publiek. Het park werd in het verleden ook vaak gebruikt voor protesten, o.a. tegen de Golfoorlog.

Het is leuk hier even rond te kijken. Langs de rand van het water is een plateau en heb je een fraai uitzicht over Lake Union met op de achtergrond Seattle. Op het grasveld lopen ganzen. Er lopen een paar grootouders met een kleinkind. Die heeft ene bal en speelt er mee en voordat hij het weet ligt de bal in het water en drijft steeds verder het meer op. Gelukkig varen er bootjes en een schipper vist de bal op en brengt deze aan land. Iedereen blij en de jongen houdt de bal nu heeeeel stevig vast. Het is heerlijk weer en we genieten van de omgeving. Op het meer landen watervliegtuigen. Daar kun je ook rondvluchten mee maken hebben we begrepen. Het is niet druk op het meer, wat zeil- en motorboten. Het zal in het weekend wel drukker zijn denken we.

Het huidige Lake Union is 12.000 jaar geleden ook gevormd door gletsjers. Er kwam een laagte met meertjes en waterstroompjes. Door de Ballard sluizen kwam er meer water te staan en werd het een meer. Verschillende wijken ontlenen hun naam aan het meer Eastlake, Westlake, Northlake en South Lake Union.
Boeing begon in 1916 begon met de productie langs Lake Union. Verder kwamen er scheepswerven, jachthavens en zagerijenlangs de oevers van het meer. Momenteel is het een gebied waar veel recreatie plaats vindt. Watervliegtuigen, geëxploiteerd door Kenmore Air en Seattle Seaplaines, maken gebruik van het meer voor rondvluchten in de omgeving. Langs de oevers liggen ook veel woonboten, sommigen nog van hout. Jaarlijks wordt er het
wooden boat festival georganiseerd.
Ride the Ducks
Op het meer zien we ook de Ride the Ducks of Seattle varen. Het zijn amfibie voortuigen, die kunnen rijden en varen. Een rondtoer door de stad en dan varen over Lake Union.
Het is net zo bekend als de cable car in San Francisco. Het ontwerp is gebaseerd op de beroemde Tweede Wereldoorlog DUKW amfibisch ontwerp. Ride the Ducks bezit nu de rechten, en bouwt haar eigen amfibievoertuigen naar het voorbeeld uit WWII. Met het opbouwen wordt rekening gehouden met de vooruitgang in de mariene design en veiligheid.  De chauffeurs of kapiteins zijn helemaal crazy. We hebben ze zien rijden en varen, vreemde kleren aan en gekke pruiken of  hoeden op. Veel geschreeuw en mee blèren met de muziek. Sfeer maken voor de passagiers. In de stad zelf hebben we eens een groep Aziaten in zo’n voertuig gezien die helemaal uit hun dak gaan en dat zegt wat. Heel vermakelijk.

Panorama vieuw on Union Lake, Seattle Down Town and Space Needle
 

Het is mooi geweest we gaan verder. Na een paar bochten zien we een grote brug voor ons daar moeten we onder door. Het is de 99 in Seattle bekend als Aurora Avenu. Als je er zo onderdoor fietst is het een gigantische brug. De brug overspant het Ship Canal, de vaarweg die ze begin 1900 hebben gegraven, het wordt ook wel de Fermont Cut genoemd. Verbinding tussen Salmon Bay en door de verbinding ontstane lake Union. Naast het fietspad liggen aparte en kleurige woonboten. Lake Union is ook beroemd om zijn woonboten vooral aan de kant van Queen Anne.
 

 











 





















De Burke Gilman Trail gaat nu verder langs het Lake Washington Ship Canal. Het is een kanaal dat tussen het zoetwatermeer Lake Washington en de zoutwaterbaai Shilshole Bay loopt. Het kanaal is 13,85 km lang en werd gegraven tussen 10 november 1911 en 1934. Het Lake Washington Ship Canal verbindt Salmon Bay, Lake Union, Portage Bay en Union Bay met elkaar. In het oosten van het kanaal liggen sluizen, de Hiram M. Chittenden Locks.

Seattle 1902
Washington Ship Canal

De kolonist Thomas Mercer bedacht na 1850 dat het handig zou zijn om een kanaal tussen Lake Washington en de Shilshole Bay te graven.
Hij stelde op 4 juli 1854 tijdens een dorpsfeest voor om het huidige Lake Union, "Union" te noemen. Toen begon ook de discussie over het bouwen van een bevaarbare verbinding tussen de Lake Washington en Pudget Sound voor het transport van hout, gemalen hout, en vissersvaartuigen. De aanleg van het Lake Washington Ship Canal begon pas op
10 november 1911.

Het waterniveau van Lake Washington lag aanmerkelijk hoger dan het zee niveau van de Pudget Sound. Om te voorkomen dat het kostbare zoete water weg zou stromen zijn er sluizen gebouwd. Nog voordat het kanaal af was, werden op 4 juli 1917 de Hiram M. Chittenden Locks en het kanaal geopend. Daarna zijn de twee kanalen gegraven, de Fremont Cut ook wel Lake Union Ship Canal genoemd en Montlake Cut. Het aanliggende gebied van nu Union Lake kwam nog verder onder water te staan en vormde zo het huidige meer. Het Lake Washington Ship Canal was uiteindelijk af in 1934.
Satellite Washington Ship Canal
Het is een strak kanaal zoals we dat in Nederland ook kennen. Recht toe recht aan met op de oevers basaltblokken. Druk is het niet. Op sommige plekken langs de oever scheepswerven maar ook industrie terreinen. Een stuk verderop gaan we weer onder een grote brug door de 15th Ave NW en verlaten de wijk Freemont en komen we in de wijk Ballard.

Ballard is een wijk gelegen in het noordwestelijke deel van Seattle. Bezienswaardigheden van de wijk zijn onder meer de Hiram M. Chittenden Locks (plaatselijk bekend als de "Ballard Sluizen"), de Nordic Heritage Museum, het Shilshole Bay Marina  en Golden Gardens Park. Ballard was lang een zelfstandige stad. Pas in 1907 werd het geannexeerd door Seattle. Dit kwam omdat de wijk probleem had met de riolering en zoet watervoorziening. De zwakte van deze locatie op Salmon Bay was het ontbreken van nabijgelegen zoetwaterbronnen. Er was wel zoet water maar dat moest uit Seattle komen en dat wilde deze stad niet. De rechter kwam er aan te pas maar Seattle hoefde geen water te delen met de omliggende steden zoals Ballard. Het lokale bestuur zag geen kans de problemen van het drinkwater op te lossen. Een meerderheid van de bewoners heeft toen voor annexatie met Seattle gestemd.
Ballard is altijd wel een wijk gebleven met een onafhankelijke instelling. Heel veel dingen vanuit de bevolking, van onderen op komen uit deze wijk en worden wereldwijd nu gepropagandeerd. 

Er ontstonden verschillende groeperingen zoals Duurzame Ballard. De groep heeft de slogan " A Blueprint for EveryTown USA". Deze snel groeiende community werkte aan diverse projecten waaronder "Undriving Ballard”. Een transportcampagne om het verkeer in de wijk te verminderen. Ook  het project "Get Carbon Neutral," geïnspireerd door Al Gore 's An Inconvenient Truth zorgde ervoor dat Ballard de eerste koolstof neutrale gemeenschap in het land werd. In een gedeelte van de wijk stonden geen bomen langs de wegen. Een vrouw vroeg aan de gemeente bomen te planten maar de gemeente wilde niet meewerken. Daarop is deze vrouw langs elk adres gegaan voor een bijdrage met als resultaat dat er 1600 bomen geplant konden worden. 

Seattle bruist van dit soort initiatieven. In winkels die leeg stonden en waardoor de beurt verpauperde, werden de ramen beschilderd. Op de ramen kwamen afbeeldingen van ijssalon, bloemen, snoep, banket etc. Daardoor leek het net of werd de winkel nog gebruikt. Het werd een bezienswaardigheid waar veel mensen naar kwamen kijken en zodoende werden er weer officiële winkels  geopend en leefde de wijk weer op.

Jim Diers, uit Seattle, is heel bekend met zijn Neighbor Power, macht aan de buurt. Gedurfde experimenten met een bottom- up planning en ontwikkeling. In de wijk Matching Fonds is het budget meer dan verdubbeld tot een totale investering van 60 miljoen dollar.
Hierbij hielpen meer dan tienduizend vrijwilligers bij het invullen van meer dan 5000 gemeenschappelijke projecten.
Speelplaatsen, parken, theaters en sportcomplexen, de inwoners legden alles zelf, of lieten het, aanleggen en met veel vrijwilligers proberen ze alles te behouden. Een ander voorbeeld is dat burgers instemden met $ 464.000.000 aan extra belastingen om hun eigen plannen in te vullen en de verschillende plannen uit te voeren.
De P - Patch programma creëerden 7.000 mensen 85 gemeenschappelijke tuinen en daarbij doneren ze elk jaar 10 ton aan biologische producten aan voedselbanken. In Seattle zijn legio aan voorbeelden te vinden en deze vinden wereldwijd navolging. 
 

 


Aan weerskanten van de straat waar we nu fietsen zien we steeds meer industrie. Vaak heeft deze industrie  te maken met boten. Ook zien we verschillende bierbrouwerijen.  Van Colton hadden we al gehoord dat er hier veel van zijn. Allemaal kleintjes maar waarschijnlijk wel lekker want anders zouden ze allang niet meer bestaan. Het is al na twaalven en we krijgen steeds meer trek. Tijd om een broodje te halen. Veel bakkers en supermarkten zijn we vanochtend nog niet tegengekomen. Daarom zoeken we en hoofdstraat op met winkels. Niet veel later bevinden we ons op NW Market Street en hier zijn winkels. Even zoeken of er een is met broodjes en ja hoor een echte bakker. Op de toonbank staat allemaal broden en daar snijden ze sneetjes vanaf. Precies wat we nodig hebben. Een meisje vraagt wat we willen hebben. Er is een bruin brood en dat ziet er wel lekker uit. We willen graag 4 sneetjes, ze staat ons heel vreemd aan te kijken maar snijdt ze toch af en we vragen of ze de sneetjes in wil pakken. Nou snapt ze er niets meer van maar doet het toch. Dan vragen we wat we moeten betalen…. nou haar ogen rollen bijna uit het hoofd en de mond valt open.

De bakker staat verderop en zegt in het Nederlands dat we niet hoeven te betalen. Nu valt onze mond open. Hij komt uit de achterhoek en is jaren geleden geëmigreerd en getrouwd met een Amerikaanse. Heeft al jaren hier een bakkerij.
We bedanken uitgebreid voor het brood en gaan verder. Later die avond hebben we het er over met Colton en Sibrecht. Het is een hele luxe bakker. Het is de bedoeling dat je wat van een brood af laat snijden en proeft. Als je een bepaald soort brood lekker vind koop je een heel brood. Dat kost je dan ongeveer $ 6 tot $ 8 per stuk. Nou dat wisten we niet en hadden we ook niet door. Wij gaan weer verder: op naar de sluizen. Het is nog maar een klein stukje. Aan het begin van het park stappen we af, fietsen aan de hand en lopen naar de sluizen. Er staan bankjes en bij een vrij bankje gaan we even zitten, lunch. Het smaakt prima . Dat komt ook omdat we wel trek hebben. Onder het eten worden de sluizen bediend, boten komen en gaan. Er is veel publiek,  die ook van het schutten genieten. De fietsen laten we even staan en we lopen naar het eind. 
Zo net toen een sluis openging waren verderop allemaal sproeiers. Even kijken wat de bedoeling is. Op een bord lezen we waar het sproeien voor bedoeld is, Watering the Water. Het is om de jonge zalm, ze noemen die smolt, te beschermen. De jonge zalm gaat naar zee en dat kan alleen via de sluizen. Als wij ze kunnen zien dan kunnen de meeuwen en andere zalmeters dat ook. Vooral als de sluizen naar zee open gaan. Als het waterniveau moet zakken en dan de jonge zalmen afstromen naar zee zetten ze de sproeiers aan. De sproeiers schermen de jonge zalmen af en de meeuwen durven dan niet meer. Slim bedacht en een goedkope oplossing. Nu willen we even bij het schutten zien. Dat gaat anders dan bij ons in Nederland. Over de sluisdeuren lopen we naar en tussenstuk en heb je een goed zicht op alles.
satelitte Chittenden Locks Seattle
Fish Ladder Chittenden Locks Seattle

















Er komen wat plezierjachten in de sluis en een paar sleepboten.  Als ze in de sluis liggen komt er sluiswachters. Deze zitten met een harnas aan een lijn vast zodat ze niet in de sluis kunnen vallen.
Ze gooien een lijn naar beneden en de schipper knoopt deze vast aan zijn landvast. Dan trekt hij deze naar boven en zet deze vast. Als het water zakt moet de schipper de touwen laten vieren. De sluiswachter houdt alles goed in de gaten. We praten even met hem en zeggen dat dit in Nederland ondenkbaar is. De schipper moet zelf alles regelen en bij ons is maar één sluiswachter en die bedient alleen de sluisdeuren. De sluiswachter  vertelt dat deze schippers hier niet zo bedreven zijn en er kans is op fouten en dat ze het daarom op deze manier doen. Nou dat zal wel bij de pleziervaart zijn maar zeer zeker niet bij de sleepboten die door de sluis gaan. Het is leuk om dit te weten en te zien. Sommige sleepboten die in de sluis liggen zijn grote knapen en de naam zegt ook veel Gulf Titan.
















schema Chittenden Locks






















De Hiram M. Chittenden Locks is een sluizen complex aan de westkant van Salmon Bay en is lokaal bekend als de Ballard sluizen. Op het terrein is een bezoekerscentrum en zijn botanische tuinen. De sluizen werden gebouwd en beheerd door  het US Army Corps of Engineers en officieel geopend in 1917. Ze zijn genoemd naar US Army Major Hiram Martin Chittenden. 
Er is een behoorlijk verval tussen de achterliggende meren zoals Salmon Bay, Union Lake en Washington Lake. Deze liggen 6 tot 7 meter boven zeeniveau. Om te voorkomen dat al het zoete water naar zee stroomt zijn de sluizen gebouwd.
De sluizen zijn ook aangelegd om  menging met het zeewater uit de Pudget Sound te voorkomen.  Het complex bestaat uit twee sluizen, een kleine van 9,1 m. × 46 m. en een grote van 24 m. × 251 m.

De werking van deze sluis is anders dan die in Nederland. In Nederland zitten in de sluisdeuren schuiven. Door deze open of dicht te zetten zakt of stijgt het waterniveau in de sluis.  Hier gaat het via buizen en kanalen die onder in de sluis liggen. Het complex bevat ook een 72 m. brede overlaat met zes 9,8 m × 3,7 m. poorten voor het op peil houden van het waterniveau. In de sluizen zijn goten gemaakt voor jonge zalm die naar zee trekt. Aan de zijkant is een vistrap geïntegreerd voor migratie van anadrome vis (die vanuit zee de rivieren optrekt om te paaien) met name zalm. De eerste vistrap voldeed niet. De zalm ging door de goten, door de sluis, naar binnen maar verwondde zich aan de muren en bootschroeven. Daarom is de vistrap in 1976 aangepast. Hogere, van 30 naar 60 cm en meer stuwen en een hogere doorstroming van het water. Ook werd er een ondergrondse kamer aangelegd waar bezoekers de trekkende zalm achter een glaswand kunnen zien. Via de visladder mengt het zoete water zich met het zoute water. De zalm herkent de geur van het water, van Lake Washington en haar zijrivieren, waar het geboren is.


salmon habitat in the Pacific
Dan nog even kijken bij de zalm visladder. Hier zwemt de zalm tegen de stroom in van het zoute water naar het zoete water om naar de paaigronden te gaan. Beneden staan een paar mensen met grote schepnetten en we vragen aan een parkwachter wat die aan het doen zijn. Hij vertelt dat het biologen zijn die de vis tellen, merktekens geven en monsters nemen. De trek van een bepaalde soort zalm is net geweest, de Sockeye (red) en die van een andere soort, Chinook (King)  is net begonnen dus momenteel is er niet veel zalm te zien. Ander soorten die hier langs trekken zijn steelhead en coho. Voor de vis ladder zien we wel een hele school zalmen maar het is net of ze op elkaar wachten om dan allemaal tegelijk de visladder te nemen. Daar wachten we niet op en gaan naar de glaswand.
De paar zalmen die er zijn, zijn heel duidelijk te zien en er zitten grote exemplaren tussen. Er zijn borden met informatie over de zalmen, de leefwijzen en de trek. Interessant om te lezen.

Zalm is de gemeenschappelijke naam voor een aantal vissoorten in de familie Salmonidae In dezelfde familie zit ook forel. In het algemeen is het verschil tussen zalm en forel dat dat de zalm migreert en de forel op dezelfde plaats blijft. De zalm paait eenmaal en forel vele malen. Zalm leeft langs kusten van de Noord-Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan.
Salmon eggs
Alevin


De zalm, 7 soorten, uit de Stille Oceaan worden ook wel Pacifische zalm genoemd.
De zalm is anadroom : ze worden geboren in zoet water, migreren naar de oceaan. Keren dan terug naar zoet water om voor nageslacht te zorgen. De vis komt terug op de plek waar ze geboren zijn.
Zalm eieren worden in zoet stromend water gelegd en ontwikkelen zich tot parr. Kleine visjes met verticale camouflage strepen . De parr blijft ongeveer zes maanden tot drie jaar in hun geboorte gebied. Men schat dat slechts 10 % van alle zalm eieren uitgroeien tot jonge zalm. De jonge zalm wordt nu helder zilverachtig van kleur. Dan treedt verandering op waardoor de jonge zalm, nu smol genoemd, naar zout water moet om te overleven. Bij deze trek verblijven ze een bepaalde tijd in brak water om hun lichaam te laten wennen aan het zout in de oceaan .

life cycle of the salmon
De zalmen verblijven ongeveer 1-5 jaar ( afhankelijk van de soort ) in de open zee, waar ze geleidelijk geslachtsrijp worden. De volwassen zalmen gaan dan vooral terug naar hun geboorte- streams om te paaien .
De exacte methode die zalmen gebruiken om te navigeren is niet vastgesteld , hoewel hun scherpe reukzin er bij betrokken is. Voorafgaand aan het paaien, afhankelijk van de soort , ondergaan zalmen veranderingen. Er ontstaat een bult op de rug, hoektanden ontwikkelen zich en er ontstaat een kype ( een uitgesproken kromming van de kaken bij de mannelijke zalm). Alles zal veranderen zo ook de kleur van de vis, van het zilverachtige blauw naar heel donker of compleet rood van kleur. Zalm kan verbazingwekkende lange reizen te maken , soms honderden mijlen stroomopwaarts tegen sterke stromingen en stroomversnellingen in om te paaien. Met de staart maakt de ze een ondiepe kuil, een zogenaamde redd, in het grint. Een redd bevat soms, afhankelijk van de soort, 5000 eieren met een oppervlakte van 30 vierkante voet ( 2,8 m2 ). De eieren variëren in kleur van oranje naar rood . De mannetjes storten hun sperma over de kuit om deze te bevruchten. Daarna zwemt het vrouwtje stroom opwaarts en waaiert met de staart over het grint. De stroom neemt het opgewaaide grint mee en bedekt dan de kuil waar de eieren in liggen. Het vrouwtje maakt soms wel zeven paaikuilen tot ze geen eieren meer heeft. Hoe kouder het water hoe langer het duurt dat de eieren uitkomen.
Nadat de eieren uit komen verblijven de larven nog twee of drie weken in het grind, waar ze hun dooierzak verteren. In de zee worden ze volwassen waarna de kringloop weer opnieuw begint.

De chinookzalm is de grootste van de Pacifische zalmen. De vis staat bij de Amerikanen ook bekend als koningszalm, springzalm en heeft nog ettelijke andere namen. De vis kan een lengte bereiken van 150 cm. De gebruikelijke gewichten liggen tussen de 9 (twee jaar op zee) en de 30 kg(5 à 6 jaar op zee). De leeftijd van de paaiende vissen varieert van 2 tot 7 jaar. De hoogst geregistreerde leeftijd is 9 jaar. Het verspreidingsgebied loopt van de Baai van San Francisco tot de Tsjoektsjenzee in Rusland. Ze komen op onregelmatige basis voor in noordelijke Pacifische kustwateren.
De chinookzalm is een goed geproportioneerde, gestroomlijnde vis, zilverachtig aan de zijkanten en met een donkere rug. Zwarte vlekjes lopen van achter het kieuwdeksel via de rug tot aan het staartgedeelte.
De chinookzalm blijft vaak in de buurt van de kust. Hij zoekt wel gedurende een bepaalde tijd de noordelijke gedeelten van het verspreidingsgebied op, om op te groeien. Hij is vaak te vinden in losse scholen bij bijzondere structuren langs de kust, zoals onderwaterbergen, riffen, zandbanken en kuilen. De chinookzalm zoekt ook scholen op van de favoriete prooien als haring en pijlinktvis. De chinook is een typische viseter, vandaar de scherpe tanden en de snelle groei.
De chinookzalm is voor de visserij van groot commercieel belang. Het visvlees heeft noch een flauwe, noch een zeer uitgesproken smaak. Voor de hengelsport is dit ook een zeer gewilde soort vanwege het grote formaat. De zalmen zijn ontzettend krachtig, maar leveren minder spektakel in de vorm van sprongen en dergelijke dan de coho zalm.
In de Yukonrivier vindt jaarlijks de langste trek plaats, sommige vissen leggen ruim 3000 kilometer af. Sedert 1958 werd nabij Whitehorse een hydro-elektrische dam gebouwd, waardoor de vissen (net als de rivierforel) hun paaigronden niet meer konden bereiken. Daarop werd de grootste visladder ter wereld gebouwd.

De regenboogforel of steelhead is een van de Pacifische zalmen van het geslacht Oncorhynchus. De twee hoofdvormen zijn "Steelhead" (staalkop) en "Redband" (roodband). De "Steelhead" is een anadrome vorm. De bekende kweekforellen zijn veredelde "Steelheads". Speciaal voor de consumptie gekweekte regenboogforel wordt vaak verkocht als zalmforel. De steelheads verblijven gedurende een periode die varieert van 18 maanden (4 kg) tot 48 maanden (13 kg) in zee. De dieren verblijven uiterlijk 60 maanden op zee, waarna ze bijna 20 kg wegen. Op zee eten de steelheads vis. Als de vissen het zoete water op trekken stoppen ze met eten, zoals andere zalmen en zijn dan ook vrij moeilijk aan de hengel te vangen.
 

Vlak voor de paai krijgt het mannetje een verlengde onderkaak en de beide geslachten krijgen een donkere kleur met meer uitgesproken stippen en de roze streep wordt intenser. De forel paait in het voorjaar. Het vrouwtje graaft diverse kuilen die wat langer dan haar lichaam zijn en een enkele centimeters diep, door op haar zij liggend met de staart te slaan. Als het vrouwtje de kuilen graaft wordt ze meestal begeleid door meerdere mannetjes waarvan er één dominant is dat de andere mannetjes wegjaagt met zijn verlengde onderkaak. Nadat de eitjes zijn afgezet en zijn bevrucht worden ze vaak weer ondergewerkt onder het grind dat opgewerveld wordt door vrouwtjes die iets stroomopwaarts een nest kuil aan het graven zijn. Een forel van 4.5 kg zet ongeveer 4.000 eitjes af van elk van 2 tot 5 mm groot. Het duurt bijzonder lang voordat de ontwikkeling van ei tot larve is voltooid. Het kan wel vijf maanden duren voor ze uitkomen. Na het uitkomen blijven de larven nog enkele weken in het grind voordat ze zelfstandig voedsel gaan zoeken.
Ook deze soort heeft een parrstadium met vingerachtige markeringen aan de flanken, dat verdwijnt als de vissen ouder worden. Er is veel predatie op jonge regenboogforel door ijsvogels, aalscholvers, sterns en andere vissen.
Vanwege al de lokale variëteiten die heel vaak bedreigd worden, door hetzij visserij, het zij milieuproblemen, hetzij stuwdammen zijn er aan de Noordwestkust van Noord-Amerika heel veel programma's om specifieke populaties van de regenboogforel te beschermen. Niet alleen kleine redbandpopulaties worden bedreigd, maar ook steelheadpopulaties worden vaak beschermd.

De rode zalm, sockeyezalm of blauwrugzalm komt uit het geslacht Oncorhynchus in de familie van de echte zalmen. De naam betekent Haakbek, Onco = haak rhynchus = bek, en slaat op de sterk gebogen kaken van de mannetjes in de paartijd.

De bek wordt dan alleen nog maar gebruikt om rivalen mee te bestrijden en is niet meer geschikt om mee te eten, wat de dieren tijdens het verblijf in het zoete water dan ook niet meer doen.

De zoutwatervorm is een slanke stevige vis met een zilverblauwe kleur met meer blauw naar de rug toe. Hij heeft wat kleine zwarte vlekjes in de buurt van de zijlijn. De dieren in paaikleed zijn door de rode kleur onmiskenbaar. De mannetjes krijgen een kleine bochel voor de rugvin, de onderkaak en neus worden verlengd en de tanden groeien. De vis kan maximaal 84 cm lang en 7710 gram zwaar worden
De sockeyezalm komt langs heel het noorden van de Grote Oceaan voor van Japan tot de Klamath Rivier in Californië. Van Japan tot Oregon komt ook de zoetwatervorm voor. Het zwaartepunt van de verspreiding ligt in Brits-Columbia. De zoetwatervorm wordt "kokanee" genoemd, de anadrome vorm "sockeye". Ook in brak water is de soort waargenomen.

De anadrome vorm paait daar van juli tot december in beken en zijrivieren van de Fraserrivier en rivieren die uitkomen in de Bristolbaai. Ze keren daarbij terug naar hun geboorteplaats. Om die terug te vinden, rekenen ze mogelijk op een combinatie van aardmagnetisme, voor de weg van de oceaan naar het zoete water, en chemische signalen, om hun geboorterivier terug te vinden. De vis legt ongeveer 500 eieren in een broedkuil. Een paar dagen na de voortplanting sterven de volwassen exemplaren. Opvallend is de lange ontwikkelingstijd van de eieren en larven, waarschijnlijk te wijten aan het grote formaat van de eieren en de lange strenge winter in Brits-Columbia. Als de vissen vier jaar oud zijn nemen ze weer deel aan de voortplanting. Ze zijn dan ongeveer 50 cm lang en twee kilo zwaar.

De rode zalm is voor de visserij van groot commercieel belang. Het vlees is bloedrood, vettig en zeer smakelijk. Ze worden gekookt, gerookt, gezouten en ingeblikt. De vissen zijn moeilijk te vangen door hengelaars omdat ze plankton eten. Ze worden wel beschouwd als zeer goede sportvissen en worden zowel met de kunstvlieg als met kunstaas gevangen.

De Cohozalmen worden voornamelijk gevonden in kustwateren. Cohozalmen verspreiden zich niet ver over de oceaan, zoals veel andere zalmsoorten. Ze wordt in het eerste jaar ook in zoet water aangetroffen. Ze paaien in stromen uitmondend in het noorden van de Stille Oceaan, het gebied van Baja Califonia tot Alaska.In zoet water prefereert cohozalmen vrij traag stromend water met bodems van fijn grind. In de oceaan leeft de cohozalm dichter bij de kust dan de andere pacifische zalmen.
Het eerste jaar brengen cohozalmen door in zoet water. Ze worden dan nog smolts genoemd. Wanneer ze naar in de oceaan komen maakt de groeisnelheid een enorme sprong. Na twee jaar in de oceaan bereiken cohozalmen de geslachtsrijpheid, bij een gewicht van drie tot zes kilo. Ze kunnen tot 95 cm lang worden. Coho's zijn forsgebouwde zalmen met unieke kleuren. De rugzijde is metaalblauw, de zijkanten zijn zilverachtig. Er ontwikkelen zich zwarte vlekken op de rug en op de bovenste lob van de staartvin. De zijlijn is gebogen ter hoogte van de borstvin en aan het einde is hij recht. Als de vissen gaan paaien worden de rug en de buik van de coho donker. Mannetjes ontwikkelen een felrode lijn en hun kaken krijgen een typische haak. Drie tot vier jaar na de geboorte wordt de cohozalm volwassen. Van september tot oktober zwemmen de cohozalmen naar hun geboorterivieren. Als ze daar arriveren graaft het vrouwtje een nest in een bodem van fijn grind. Als de kuil klaar is schiet het vrouwtje kuit samen met één of twee mannetjes. De eitjes worden uitwendig bevrucht.
Na de bevruchting worden de eitjes weer begraven door andere coho vrouwtjes die hun nest kuil nog aan het uitgraven zijn. Na het kuitschieten sterven de cohozalmen, wat het water voedselrijker maakt. Daarna verblijven ze nog ongeveer een jaar in de rivier, voordat ze naar de oceaan trekken.
In het eerste jaar leven de cohozalm territoriaal, zoals forellen. Hun groei in het zoete water hangt af van de grootte en geschiktheid van het territorium, dat dan ook fanatiek verdedigd wordt.
Ze groeien op in rivieren, waar ze rustig opgroeien en veilig zijn voor de predatoren in de oceaan. Zodra ze groot genoeg zijn om zich redelijk veilig in de oceaan te wagen profiteren ze van de grote hoeveelheid voedsel daar, waardoor ze heel snel kunnen groeien. Als ze terugkeren naar hun geboorterivier eten de cohozalmen niet meer. Ze kunnen met behulp van hun reukorgaan de weg terug naar hun geboorteplaats vinden.

De cohozalm vangt zijn prooi door een snelle sprint gevolgd door een aanval. Ze zijn erg beweeglijk. In zoet water eten ze insecten en kleine visjes. Grote vissen in de oceaan eten haring en pijlinktvis.

De cohozalm heeft geen speciale status. In de staat Washington zijn de populaties van wilde cohozalm in de straat van Georgia door habitatverlies (stuwdammen) en overbevissing zeer sterk afgenomen. Er zijn daar speciale maatregelen genomen om de visserijdruk te verlagen.(Pacific Salmon Foundation, project uit 1995)
 


De zalm, een bijzondere vissoort. We hebben genoeg gezien en gaan weer verder. Nu aan de andere kant van het Ship Canal. Aan deze kant zijn veel meer scheepswerven, jachthavens en industrie maar het fietst wel lekker. Het is w
el een bijzondere ervaring hoor, als je zo door deze grote stad fietst. Ondanks al het verkeer nog behoorlijk veilig. De automobilisten houden rekening met voetgangers en fietsers. We hebben begrepen dat als zij een voetganger of fietser aanrijden zij altijd de klos zijn.  Gelukkig maken wij ook geen brokken. We komen de stad weer in en rijden wee tussen de hoge gebouwen door. Op naar ons hotel, het is eerst wel weer mooi geweest. Douchen.

Colton en Sibrecht hebben ons vanavond weer uitgenodigd en ze halen ons om 18.00 uur op uit het hotel. Dit keer eten we in een Mexicaans restaurant. Heel gezellig en we hebben daar heerlijk gegeten. Tussentijds vertellen we wat we vandaag gedaan hebben. Ze vonden dat we een hele afstand hebben gefietst, wij vonden het wel meevallen. Zij vertellen ook over een werk en ervaring van het wonen in Seattle. Na afloop willen ze ons weer wat laten zien van de omgeving, zoals zonsondergang langs de kust van Discovery Park. Als we bij de auto komen heeft Colton een bon. Het blijkt dat hij de auto verkeerd om geparkeerd heeft. Met de kofferbak naar het wegdek en dit moest met de neus naar het wegdek zijn. Hij baalt als een stekker. Hij wist het wel maar we waren wat laat en daardoor was hij het vergeten. Balen maar niets aan te doen. Op naar Discovery Park.


map Discovery Park
Discovery Park is een 534 acres
( 2,16 km2 ) groot park aan de oevers van de Puget Sound. Het is in de stad het grootste openbare park van Seattle met 19.01 km aan wandelpaden. De vuurtoren op West Point is het meest westelijke punt van het park van de stad Seattle.
Het park is gebouwd op de historische grond van Fort Lawton. Een gedeelte is een enclave binnen de wijk blijft in militaire handen.

Het park is een van de beste plekken in de stad om wilde dieren te bekijken. In het gebied zijn 270 soorten vogels waargenomen. Het park trekt wilde dieren aan, zoals coyotes en soms een zwarte beer. In september 2009 werd het park gesloten vanwege de aanwezigheid van een poema. Het dier werd gevangen en getransporteerd naar de Cascade Mountains.
map Discovery Park and Fort Lawton
De meeste bezoekers genieten als zij de  Loop Trail doen. Deze trail gaat door bos, weides en struik habitats rond het hooggelegen gedeelte van het park. Tijdens de wandeling heb je een prachtig uitzicht op Puget Sound.

In het verleden (1898) heeft de stad dit gebied aan het leger gegeven die er Fort Lawton stichtte. Het leger wilde het fort in 1938 aan de stad terug verkopen voor 1 dollar. De stad was bang voor onderhoudskosten en heeft toen van aankoop afgezien. In 1970 is een groot deel van het gebied alsnog overgedragen aan de stad en kreeg het de naam  Discovery Park. In 2004 had Seattle het plan om 24  acres van de Amerikaanse marine te kopen. De bedoeling was om de gebouwen te slopen om open ruimtes te creëren.
Discovery Park Lighthouse
In 2008 kwamen er plannen  om de legerbasis te sluiten. Er kwam een debat op gang over wat te doen met de voormalige militaire gebouwen van Fort Lawton. Voorstanders wilden ze om laten bouwen naar betaalbare woningen voor daklozen, terwijl omwonenden hier fel tegen waren. Een groep van daklozen en verdedigers van daklozen zetten daarop een kamp op in het park. Ze werden echter gedwongen om de plek te ontruimen. De rechter heeft uiteindelijk besloten dat huisvesting van daklozen zwaarder woog dan herontwikkeling van dit gebied. In de bestaande gebouwen moesten 144 woningen komen met een totaal van 2000 bedden. 
 
De West Point Light is ook bekend als de Discovery Park Lighthouse Het is een 23 meter hoge vuurtoren op Seattle. De toren werd op 15 november 1881 in gebruik genomen. Het was de eerste bemande licht post op Pudget Sound en koste $ 25.000. ( $ 610.000 in huidige dollars). Het werd de eerste 44 jaar verlicht door middel van een petroleumlamp totdat het in 1926, werd aangesloten op het elektriciteitsnet.

Het is een groot park. Hier en daar staan nog gebouwen van het fort. Sommige staan leeg andere zijn bewoond. We rijden helemaal tot het eind naar een parkeerplaats. Dan lopen langs het water van de Pudget Sound.

Map Pudget Sound
De Pudget Sound is eigenlijk een grote inham van de Stille Oceaan. Het is een wirwar van onderling verbonden mariene waterwegen, bekkens, eilanden etc. Er is een grote verbinding met de Stille Oceaan door Strait of Juan de Fuca. In 1792 gaf George Vancouver de naam
"Pudget Sound" aan de wateren ten zuiden van de Tacoma Narrows, dit ter ere van Peter Pudget, een Hugenoten luitenant die met hem mee reisde op de Vancouver Expeditie.
Het gebied is gevormd door landijs, de zo genaamde Fraser Glaciation. Het hele gebied was bedekt met een dikke laag ijs. Dikke ijsgletsjers, tot 190 meter dik bij Seattle en tot 1800 meter bij de Canadese grens, hebben alles uitgesleten. Bij opwarming smolt het ijs en bleven de waterwegen over. De beweging van de aardschollen, aardbevingen en andere natuurlijke omstandigheden hebben het land uiteindelijk gevormd zoals wij het nu kennen.

Veel water gaat door de Pudget Sound en dan door de Strait of Juan de Fuca naar de Stille Oceaan. Doordat het water van samenstelling wisselt heeft het een hele eigen biotoop.
In droge perioden vrij zout maar in het najaar en voorjaar is het water veel minder zout. Dit komt omdat regen en smeltwater uit een gedeelte van Olympic NP en de North Cascades via de Pudget Sound afgevoerd wordt. Veel dieren en planten profiteren van deze bijzonder natuurlijke omstandigheden.
Zoogdieren die men aantreft in de Pudget Sound zijn gewone zeehond en orka’s. Vooral de orka’s zijn een grote toeristische attractie. Hoewel orka’s soms worden gezien in Pudget Sound worden veel meer gezien rond de San Juan eilanden ten noorden van Pudget Sound. Verder zijn er vele vissoorten, zoals diverse zalm- en forelsoorten.  Verder vind je er spiering, kabeljauw, snoekbaarzen, koolvis en de doornhaai. Er leven ongeveer  28 soorten roodbaarzen maar ook schorpioenvissen, steuren, prikken, diverse haaien en roggen.
Door industrialisatie, opwarming en overbevissing is van veel soorten de stand behoorlijk afgenomen  en moeten ze soms beschermd worden. In het gebied leven verder veel  ongewervelde dieren, zoals sponzen, zeeanemonen, mosselen, zeeslakken, krabben, zeepokken, zeesterren, zee-egels, en zand dollars. Al die vis en andere dieren trekken ook weer veel zee- en watervogels aan.  
Sunset


sight over Central Basin from the Pudget Sound, in the middle Mt. Rainier

We lopen langs het strand, nou strandje. Er liggen stukken hout, bolstenen en grof zand. Niet echt een Noordzee strand. Toch is het leuk hier even te lopen en de zon gaat prachtig onder. Het licht weerkaatst op de berg Mt. Rainier en dat geeft een heel apart effect net of staat de berg te gloeien. Het lijkt of de berg net achter Seattle ligt. In de verte een kleine vuurtoren, weer zo’n kleintje. We lopen er even naar toe en er om heen. Het inderdaad niet veel bijzonders maar het ligt er mooi. Colton ziet een stam drijven en even proberen of hij er op kan blijven staan. Dat lukt maar even en dan haalt hij natte voeren.
Mount Rainier by evening

Seattle by Sunset

Dan gaan we naar een andere plek en daar heb je een prachtig uitzicht over Seatlle down town, de haven en Mt. Rainier. In de ondergaande zon ziet het er fantastisch uit en we genieten er met volle teugen van. Dan terug naar de stad voor nog een heerlijk ijsje, in een wafel die nog warm was. Nog even zitten en napraten en dan brengen ze ons terug naar het hotel. Morgen vertrekken we en Sibrecht en Colton wensen ons een goeder reis. Dit wordt onze “ Last night in Seattle”: it koe net better!